We willen de beste kansen in het Hoger Onderwijs voor iedereen. Of je nou een honorsstudent bent die een deel van de studie in het buitenland wil doen of de eerste uit de familie die op de universiteit komt en zonder veel hulp het moet zien te redden. Daar is meer persoonlijke begeleiding en aandacht voor studenten voor nodig. Bovendien moeten we lucht geven in de enorme prestatiedruk die steeds meer jongeren voelen. Lees hier wat D66 al heeft geregeld voor studenten en waar we ons de komende tijd voor hard gaan maken.
Collegegeld voor eerstejaarsstudenten omlaag
Als je gaat studeren is collegegeld zo’n beetje de eerste rekening die je krijgt. Het maakt dan echt uit of daar ruim 2000 euro op staat of 1000 euro. Om ervoor te zorgen dat studeren bereikbaarder wordt voor iedereen, is het collegegeld voor eerstejaarsstudenten gehalveerd. Voor de lerarenopleiding pabo geldt dit niet alleen voor het eerste, maar ook voor het tweede jaar.

Bron: Unsplash
Weg met strenge selecties
In dit kabinet pakken we de zogenaamde selectie aan de poort aan. Universiteiten kunnen voortaan alleen met een goede reden een numerus fixus of decentrale selectie instellen, bijvoorbeeld als er écht te weinig plek is.
Ook de selectie in de masterfase wordt transparanter en eerlijker. Iedere afgestudeerde bachelorstudent krijgt het recht door te stromen naar minstens één masteropleiding binnen het eigen vakgebied.
Meer invloed op de kwaliteit
Studenten krijgen meer invloed op de kwaliteit van het onderwijs. En terecht! Tot en met 2024 komt er steeds meer geld bij, oplopend tot maar liefst 574 miljoen euro per jaar extra voor de hogescholen en universiteiten. Studenten hebben instemmingsrecht op de besteding van dat geld. De Universiteit Maastricht gaat bijvoorbeeld zorgen voor kleinere werkgroepen met maximaal 15 studenten, en in Nijmegen gaat de universiteitsbibliotheek veel vaker open.

Bron: Unsplash
Studeren in het buitenland
Studeren in het buitenland is wat D66 betreft vanzelfsprekend. Bijna elke student zal later naast Nederland op z’n minst in de wereldtaal Engels werken. En als er één land is dat graag de blik naar buiten richt, dan is het Nederland. Wat ons betreft kan iedere student die dat wil in een internationale collegezaal zitten: of het nou met Koreaanse studenten bij Internationaal Recht of Indiase studenten bij Vliegtuigtechniek is. Zo lang Nederlandse studenten niet verdrongen worden, is internationalisering een kans. Daarom willen wij ook veel meer mogelijkheden voor studenten om een periode naar het buitenland te gaan, door meer geld voor Erasmusbeurzen en door deze ook beschikbaar te maken voor alle MBO-studenten.
Geen hogere studierente voor studenten
D66 vindt dat een studielening je niet in de weg moet zitten als je bijvoorbeeld later een huis wil kopen. Door knap werk van de studentenorganisaties is de verhoging van de studierente niet doorgegaan. D66 is daar blij mee. We waren nooit voorstander van dit plan, dat op initiatief van andere partijen wel in het regeerakkoord kwam.
Nu het niet doorgaat hebben wij samen met de VVD gevraagd ook te zorgen dat studenten ná hun studie meer hypotheekruimte kunnen krijgen als ze een woning willen kopen. De rente op studieleningen blijft definitief laag, en bovendien hoef je een studielening alleen terug te betalen als je ook genoeg inkomen hebt. Daarom hoeft een studieschuld volgens D66 veel minder sterk mee te wegen bij je hypotheek dan wanneer je bijvoorbeeld een flatscreentelevisie op afbetaling koopt.

Bron: Unsplash
De toekomst van het bindend studieadvies (BSA)
Wij willen geen bindende studieadviezen die studenten dwingen te stoppen met de studie als ze één vak niet hebben gehaald. Het bindend studieadvies (BSA) is geen advies, je wordt gewoon van de opleiding weggestuurd. D66 is dan ook kritisch op het BSA. Het wordt te makkelijk gebruikt, en soms wordt een student al van de studie afgegooid als je niet meteen álle punten haalt.
Dat legt een enorme druk op studenten, juist in het eerste jaar van hun studie als studenten nog moeten wennen aan een totaal andere omgeving in een andere stad met nieuwe verwachtingen. Veel studenten gaan als ze weggestuurd zijn dezelfde of bijna dezelfde studie doen bij een andere instelling. Daarom schiet het BSA vaak zijn doel voorbij. D66 wil in plaats van steeds méér gebruik van het BSA, juist meer persoonlijke begeleiding, zodat een student die in het eerste jaar moeilijker meekomt geholpen kan worden bij de beste keuze. Uiteindelijk geloven wij dat een student het beste weet welke studie de juiste is.
Een betere studiebeurs
Jongeren voelen steeds meer druk van onze prestatiemaatschappij. Ze willen een vaste baan, een betaalbaar huis en het beste CV. Toch is dat niet het geval. Veel jongeren ervaren stress en onzekerheid. En belangrijker: ze bouwen een schuld op. Er is kritiek op het leenstelsel. Vooral kritiek vanuit studenten zelf. Er is een stapel uitdagingen voor deze groep, zoals een vaste baan vinden en een huis. Het is voor D66 de reden om te kijken hoe het huidige leenstelsel beter kan.
We gaan niet wachten tot de volgende kabinetsformatie en dan pas kijken hoe de toekomst van het leenstelsel eruitziet. We moeten nú samenwerken om te kijken waar de kern van dat probleem zit, en ook bereid zijn samen een oplossing te vinden. Samen met andere politieke partijen en het jongerenplatform van de Sociaal-Economische Raad (SER) gaan we kijken naar alternatieven voor het huidige leenstelsel. We hebben vooraf één voorwaarde voor het gesprek over de toekomst van het leenstelsel: het geld mag niet gehaald worden bij het onderwijs. Geen cent, wat ons betreft.

Bron: Unsplash
Geen vast bedrag per student
Hogescholen en universiteiten krijgen nu een bedrag per student. We willen hogescholen en universiteiten een groter vast bedrag geven, zodat ze minder behoefte hebben om zoveel mogelijk studenten binnen te halen.
Minder werkdruk voor onderzoekers
Voor onderzoekers is de werkdruk te hoog. Gemiddeld werken onderzoekers een kwart meer dan in hun contract staat. De constante combinatie van onderzoek, onderwijs geven én steeds weer aanvragen voor onderzoeksgeld doen levert veel stress op, en helpt de wetenschap te weinig. Bij sommige grote beurzen is de slagingskans voor aanvragen maar 5%. Daarom gaan we meer onderzoeksgeld direct aan universiteiten en hogescholen geven, waar geen aparte aanvraag voor nodig is. Wat ons betreft moeten we kwaliteitsafspraken ook leiden tot meer langjarige en vaste contracten.